Αρθρογραφία
Επίκαιρα Επιστημονικά Θέματα

Νέος Ορισμός για τη Παχυσαρκία
Φεβρουάριος 2025
Οι σύγχρονες συνθήκες ζωής οδήγησαν σταδιακά στην ανάγκη καθορισμού της παχυσαρκίας ως νόσου, δεδομένου ότι αποτελεί την αιτία πολλαπλών επιπλοκών. Ο παραδοσιακός ορισμός της παχυσαρκίας, ο οποίος βασίζεται αποκλειστικά στον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), πολλές φορές υποεκτιμά και άλλες υπερεκτιμά τη συσσώρευση λίπους στον οργανισμό, ενώ σε καμία περίπτωση δεν είναι επαρκής για να περιγράψει τη νοσηρότητα του ατόμου και την ανάγκη του για θεραπεία.
Πρόσφατα μια επιτροπή 58 επιστημόνων, διαφορετικών ιατρικών ειδικοτήτων, από διάφορες χώρες όρισε την παχυσαρκία ως μια κατάσταση χρόνιας νόσου, με αντικειμενικά διαγνωστικά κριτήρια, προκειμένου να βοηθήσει στην λήψη κλινικών αποφάσεων τόσο για τη θεραπεία του ίδιου του ατόμου όσο και για την εφαρμογή στρατηγικών δημόσιας υγείας. Έτσι, η παχυσαρκία ορίστηκε ως μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από υπερβολική συσσώρευση λίπους στο ανθρώπινο σώμα, με ή χωρίς ανώμαλη κατανομή ή λειτουργία του λιπώδους ιστού και με αίτια που είναι πολυπαραγοντικά και ακόμη όχι πλήρως κατανοητά.
Στη συνέχεια επιχειρήθηκε ο διαχωρισμός της παχυσαρκίας σε κλινική και προκλινική. Ως κλινική παχυσαρκία ορίστηκε η κατάσταση εκείνη που χαρακτηρίζεται από αλλοιώσεις στη λειτουργία ιστών, οργάνων ή και ολόκληρου του οργανισμού λόγω της υπερβολικής συσσώρευσης λίπους. Η κατάσταση αυτή συνδέεται με σοβαρή βλάβη τελικών οργάνων, προκαλώντας επιπλοκές που δυνητικά μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή (π.χ. καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και νεφρική ανεπάρκεια). Ως προκλινική παχυσαρκία ορίστηκε η κατάσταση εναπόθεσης περιττού λίπους στο ανθρώπινο σώμα χωρίς όμως διαταραγμένη λειτουργία ιστών και οργάνων. Η κατάσταση αυτή συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εξέλιξης σε κλινική παχυσαρκία ή σε άλλα νοσήματα (π.χ. διαβήτης τύπου 2, καρδιαγγειακές παθήσεις, ορισμένοι τύποι καρκίνου και ψυχικές διαταραχές). Η διάκριση μεταξύ προκλινικής (όχι νόσος) και κλινικής (νόσος) παχυσαρκίας δεν αντικατοπτρίζει πάντα τον κίνδυνο θνησιμότητας, που και στις δύο καταστάσεις αυξάνεται, αλλά γίνεται με σκοπό να καθορίσει την πολιτική ατομικής θεραπείας και δημόσιας υγείας.
Η διάγνωση της κλινικής παχυσαρκίας απαιτεί τουλάχιστον ένα από τα δύο ακόλουθα βασικά κριτήρια:
- μειωμένη λειτουργία οργάνων ή ιστών λόγω της παχυσαρκίας (δηλ. σημεία, συμπτώματα ή διαγνωστικές εξετάσεις που δείχνουν ανωμαλίες στη λειτουργία ενός ή περισσότερων ιστών ή οργάνων)
- περιορισμό στην ανάλογη με την ηλικία του ατόμου καθημερινή δραστηριότητα, που αντικατοπτρίζει την ειδική επίδραση της παχυσαρκίας στην κινητικότητα, στις βασικές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής (π.χ. μπάνιο, ντύσιμο, τουαλέτα, εγκράτεια και φαγητό) ή και στα δύο.
Τα άτομα με κλινική παχυσαρκία θα πρέπει να λαμβάνουν έγκαιρη, βασισμένη σε ενδείξεις θεραπεία, με στόχο να προκληθεί βελτίωση (ή ύφεση, όταν είναι δυνατόν) των κλινικών εκδηλώσεων της παχυσαρκίας και να αποτραπεί η εξέλιξη σε βλάβη των τελικών οργάνων. Η αντιμετώπιση της κλινικής παχυσαρκίας θα πρέπει να θεωρηθεί από τις υγειονομικές αρχές αντίστοιχη με τη θεραπεία χρόνιων νοσημάτων, δυνητικά απειλητικών για τη ζωή. Οι στρατηγικές δημόσιας υγείας για τη μείωση της επίπτωσης της παχυσαρκίας στο γενικό πληθυσμό θα πρέπει να βασίζονται στα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα και να απέχουν από αναπόδεικτες υποθέσεις ατομικής ευθύνης και προκαταλήψεων.
Τα άτομα με προκλινική παχυσαρκία θα πρέπει να λαμβάνουν έγκυρη συμβουλευτική ενημέρωση και να υποβάλλονται σε παρακολούθηση της υγείας τους με στόχο την έγκαιρη παρέμβαση όπου απαιτείται, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης σε κλινική παχυσαρκία. Οι επαγγελματίες υγείας και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικών δημόσιας υγείας θα πρέπει οπωσδήποτε να υποβάλλονται σε κατάλληλη εκπαίδευση.
Χρήση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ)
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος προτείνεται πλέον να χρησιμοποιείται μόνο για επιδημιολογικές μελέτες ή για μέτρο του κινδύνου σε επίπεδο πληθυσμού. Ωστόσο, σε άτομα με πολύ υψηλό ΔΜΣ (>40kg/m2), η υπερβάλλουσα παρουσία λίπους δεν χρειάζεται περαιτέρω επιβεβαίωση. Σε χαμηλότερο όμως ΔΜΣ η περίσσεια λίπους θα πρέπει να επιβεβαιώνεται είτε με άμεση μέτρηση σωματικού λίπους, είτε με την παρουσία παθολογικής τιμής ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και την εθνικότητα τουλάχιστον ενός εκ των εξής ανθρωπομετρικών κριτηρίων: περιφέρεια μέσης, αναλογία μέσης προς ισχίο ή αναλογία μέσης προς ύψος κ.α.
Οι παραπάνω συστάσεις ανακοινώθηκαν με υψηλό βαθμό ομοφωνίας από την αρμόδια Επιτροπή και εγκρίθηκαν από 76 οργανισμούς παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων επιστημονικών εταιρειών και ομάδων υποστήριξης ασθενών.
Εθνικό πρόγραμμα για την πρόληψη & αντιμετώπιση καρδιαγγειακών κινδύνων
26 Φεβρουαρίου 2025
Ξεκίνησε το «Εθνικό πρόγραμμα για την πρόληψη και αντιμετώπιση καρδιαγγειακών κινδύνων».

Οι δικαιούχοι της δράσης, άτομα ηλικίας 30 έως 70 ετών, που έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση θα λάβουν αυτόματα SMS ή email μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (Σ.Η.Σ.), ώστε σε χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών να πραγματοποιήσουν μια σειρά εργαστηριακών εξετάσεων μέσω των συνεργαζόμενων διαγνωστικών κέντρων. Όσοι δεν έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση, μπορούν να απευθυνθούν στα συνεργαζόμενα κέντρα της περιοχής τους και να κλείσουν το ραντεβού τους για τις εξετάσεις μόνο με τη χρήση του ΑΜΚΑ.
Στα διαγνωστικά κέντρα θα εισάγονται στο Σ.Η.Σ. τα αποτελέσματα των εξετάσεων και αυτόματα θα εκδίδεται παραπεμπτικό ιατρικής εξέτασης, με χρονική διάρκεια ισχύος τριών (3) μηνών. Στο παραπάνω διάστημα μπορείτε να επισκεφτείτε συνεργαζόμενα ιατρεία, μεταξύ των οποίων και το δικό μας, όπου μετά από τη κλινική εξέταση θα υπολογίζεται ο καρδιαγγειακός κίνδυνος και θα εκτιμάται η ανάγκη περαιτέρω καρδιολογικής εκτίμησης.
Για περισσότερες Πληροφορίες μην διστάσετε να μας ρωτήσετε. Μπορείτε εξίσου να ενημερωθείτε στον σύνδεσμο : www.cardio.gov.gr

Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη
14 Νοεμβρίου 2024
Επιλέχθηκε γιατί είναι η γενέθλιος ημέρα του Frederick Banding ο οποίος – σε συνεργασία με τον Charles Best – συνέλαβαν την ιδέα που οδήγησε στην ανακάλυψη της ινσουλίνης τον Οκτώβριο του 1921.
Η φετινή εκστρατεία εστιάζει στην ανάδειξη της σημασίας της ευζωίας στην εν γένει φροντίδα του διαβήτη, εκφραζόμενη με το μήνυμα :
«𝚫𝛊𝛂𝛃𝛈𝛕𝛈ς & 𝛆𝛖 𝛇𝛈𝛎»